Üretim demek maliyet demektir. Üretilen ürün/hizmetten bağımsız olarak her üretim faaliyeti, ham madde, yarı mamul ve/veya iş gücü ortaya konmadan başlayamaz/sürdürülemez. Tıpkı bir matematiksel denklem gibi, üretim faaliyetinin de bir girdisi olmalıdır ki, ortaya bir ürün çıkabilsin. Ve üretim için ortaya konan her girdi ve kullanılan her araç, birer maliyet kaynağıdır.
Ve bildiğimiz bir diğer gerçek de, üretim faaliyetinde bulunan bir işletme daima daha fazla gelir elde etmeyi amaçlar. Bu amaca ulaşmak için yapılabilecek en mantıklı hareketlerden birisi, üretim maliyetini düşürmektir. Söz konusu maliyet düşürme stratejileri olduğunda, piyasada çok farklı bakış açıları olduğunu sizler de görüyor ve deneyimliyorsunuz. Bu yazımızda, sizlere maliyet düşürme yöntemlerinden bahsedecek olsak da, bu yöntemlerin aslında, maliyeti optimize etmek amacıyla kullanılması gerektiğini unutmamanızı hatırlatmak isteriz. Zira, bazı durumlarda, belirli maliyetleri arttırmak da gerekebileceği gibi, üretimle ilgili genel kullanıcı beklentisini karşılamak amacıyla, maliyetleri en kârlı olmasa da en verimli şekilde düzenlemeniz de gerekebilir.
İlgili Yazı: Üretim Maliyeti Nasıl Hesaplanır?
Üretimin Her Aşamasını İyileştirmek
Üretim süreci pek çok alt aşamadan oluşmaktadır. Üretim için gereken ham maddenin tedarik edilmesi; tedarik edilen ürünün doğru bir şekilde stoklara işlenmesi, stoktaki ürünle birlikte üretiminin yapılması, üretilen ürünün pazarlama faaliyetinin yürütülmesi ve son aşamada ürün satışının gerçekleşmesinin içinde bulunduğu bütün süreçler, üretim aşaması olarak ele alınmalıdır. Zira, üretimle ilgili bir maliyet hesabı yapmaya kalktığınızda, maliyet kalemi olarak listelediğiniz bütün harcamlarda, bu süreçlere atıfta bulunmakta olduğunuzu gözlemleyebilirsiniz. Özetlemek gerekirse, üretim, sadece üretim demek değildir. “Üretim maliyeti nasıl düşürülür?” sorusunu sormadan önce, üretiminizle ilgili bütün alt süreçleri doğru bir şekilde analiz etmeniz ve giderlerinizi denetlemeniz gerekmektedir.
İşletmeciler tarafından yapılan hataların başında, üretim faaliyetinin yalnızca, üretim aşamasına odaklanarak, diğer aşamalarını göz ardı etmesi gelmektedir. Pazarlama, satış, kalite yönetimi, insan kaynakları, stok takip ve tedarik aşamalarından biri veya birkaçında yaşanan önemli bir hatayı gözden kaçıran üretici, üretim maliyetini düşürme çabalarının boşa kürek çekmek olduğunu, çok vakit geçmeden görebilir. Örneğin, bulunduğu sektörde fark yaratacak yeni bir ürün üzerinde çalışan bir üretici firma, müşterilerin beklentilerini doğru bir şekilde analiz etmeyip, yalnızca çalışanların iç görüleriyle hareket ederek, maliyet açısından sektördeki rakiplerine nazaran oldukça avantajlı yeni bir ürün geliştirmiş olabilir. Ve bu maliyet avantajını, satış fiyatına yansıtarak sektörde liderliği ele geçirmeye çalışabilir. Ancak, bu ürün, müşteri tarafında karşılık bulacak özelliklere sahip değilse o üründen beklediğiniz satış rakamlarına ulaşamamanız, ve buna bağlı olarak genel toplamda zarara uğramanız oldukça olasıdır. Böylesi durumlarla karşılaşmamak için, üretim süreçlerinizin tamamını bütünsel olarak ele almalı ve tüm süreçlerdeki aksaklıkları ortadan kaldıracak iyileştirmeleri hız kesmeden hayata geçirmeniz gerekmektedir.
Maliyeti Düşürme Algısı Yerine Maliyetleri Optimize Etme Algısını Edinmek
Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi, bu yazının asıl amacı, maliyetleri düşürmesinden ziyade, maliyetleri optimize etme konusunda sizleri bilgilendirmektir. Üretim dünyası, günden güne değişen ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda sürekli yenilenen bir dünyadır. Bu açıdan baktığınızda, maliyet düşürme stratejinizi, yakın, orta ve uzak vadeli olacak şekilde kurgulamanız işletmenizin geleceği açısından oldukça önemlidir. Yakın bir tarih için size fiyat avantajı, dolayısıyla rakiplerinizin önüne geçme şansı sunacak bir maliyet düşürme stratejisi, uzun vadede sizi ön göremediğiniz bir zarara uğratabilir. Örneğin, üretimde kullandığınız bir ham maddeyi, nispeten muadili ve daha ucuzu olan başka bir ham maddeyle değiştirerek, kısa süre içinde kârınızı arttırmanız mümkündür. Ancak, ilerleyen dönemde, yeni ham maddenizin kapasitesi hasebiyle, yeni ihtiyaçlarınıza yanıt verememesi durumunda, o gün geldiğinde karşılaşacağınız problemler, kısa vadede elde ettiğiniz kâr farkını anında eritebilir. Geleceği düşünen bir üretici olarak yapmanız gereken, işletmenizin genel görünümüne ve gelecek planlarına uygun olacak şekilde üretim maliyetlerini optimize etmek olacaktır.
Üretim Maliyet Hesaplama Excel Belgesini İnceleyin
Gider Analizi ve Yönetimi
Bir üretim faaliyetinde yer alması gereken en önemli yönetim dallarından birisi de, giderlerdir. Üretim maliyeti nasıl hesaplanır başlıklı yazımızda ayrıntılarıyla açıklamış olduğumuz sabit ve değişken giderler, doğru bir şekilde yönetilirse, işletmenin genel üretim maliyetinde ciddi bir iyileştirmeye önayak olabilir. Bu gider türlerinden özellikle sabit gider başlığı altında değerlendirilen ve üretim miktarından bağımsız olarak, işletmenin aktif bir şekilde üretime devam edebilmesi için periyodik olarak harcanması gereken giderler, iyi bir analizin ardından optimum seviyelere düşürülebilir. Bu konuda en dikkat çeken sabit giderlerden birisi enerji harcamasıdır. İşletmenizin toplam enerji harcamasını analiz ederek ve gerekli iyileştirmeleri yaparak, bu önemli harcama kaleminde ciddi bir düşüş sağlayabilirsiniz.
Yukarıda listelediğimiz maddeler, üretim maliyetinin düşürülmesi konusunda dikkate almanız gereken bazı noktaların ana hatlarını çizmektedir. Üretim işletmelerinin maliyet düşürme stratejileri, bulundukları sektöre, döneme ve işletme türüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Geleceğe yatırım yapmak isteyen üreticilerin, maliyet düşürme stratejileri konusunda kapsamlı bir çalışma yapması ve işletmesinde maliyet artışına neden olan problemleri düzelterek genel işletme verimliliğini arttırması mümkündür.
Bir Cevap Yazın